පැදුරෙ තාක්ෂණ ලිපි තාපස්ථිතික කපාටයෙන්ම (thermostatic valve) පටන්ගන්න හිතුනෙ, මෙයා පහුගිය දවස් ටිකේම මට හැබෑම වදයක් උන නිසාමයි. මේ අහවල් උපාංගය භාවිතා කරන්නෙ සාමාන්‍යයෙන් යම්කිසි තරල ප්‍රවාහයක් (fluid flow) එහි උෂ්ණත්වය අනුව පාලනය කරගන්නයි(බර වචන...). උදාහරණයකට, හිතමු ටැන්කියක් ඇතුලෙ වතුර පුරවල ඒකට තාපකයක් සම්භන්ධ කරල තියෙන අවස්ථාවක ඒ ටැන්කියෙ වතුර ඉවතට ගන්න ඕනෙ යම්කිසි උෂ්ණත්වයකට රත් උනාට පස්සෙ නම් අපිට පුලුවන් ටැන්කියෙන් ඉවතට වතුර එන නලයට මේ උපාංගයක් සම්භන්ධ කරන්න. එතකොට මේ තාපස්ථිති කපාටය අදාල උෂ්ණත්වයෙදි විවර වෙලා ජලය ඉවතට එන්න සලස්වනවා.
දැන් මේ මම කියන්න යන තාප ක්‍රියාකාරී කපාටය තියෙන්නෙ වාහනයේ සිසිලන පද්ධතියෙ (Cooling system). හැමෝම දන්න විදිහට එන්ජිමේ උෂ්ණත්වය පාලනය කරන සිසිලන පද්ධතිය ක්‍රියා කරන්නෙ එන්ජිමට සම්භන්ධ කුඩා පොම්පයක් මගින් සිසිල කාරකය (ගොඩක් අය මේකට පාවිච්චි කරන්නෙ නිකම්ම වතුර) එන්ජිම තුලින් ගමන් කරවල එන්ජිමේ තාපය සිසිල කාරකයට උරාගන්න සලස්වලා අවසානයෙදි විකිරකය එහෙමත් නැත්තං රෙඩියේටරය තුලින් යවල එම තාපය පරිසරයට මුදාහරින ආකාරයටයි. මෙක තව කාර්යක්ෂම කරන්න පංකාවක් මගින් රේඩියෙටරය තුලින් සුළං යවනව.
ඒත් එක්කම තව වැදගත් දෙයක් තියෙනවා. ඒ තමයි සිසිල් වෙන අතරෙදිම එන්ජිමේ ක්‍රියාකාරී උෂ්ණත්වය පවත්වා ගැනීම. අන්න එතනදි තමයි අර කියපු අහවල් උපාංගය ඕනැ වෙන්නෙ.
ඒක සිද්ධ වෙන්නෙ මෙහෙමයි.
එන්ජිමෙන් එන රත්වුනු සිසිලකාරක දියරය, දිගින් දිගටම රේඩියේටරය හරහා ගමන් කලොත් තමයි එන්ජිමේ තාපය වැඩි වැඩියෙන් ඉවත් වෙලා එන්ජිමේ උෂ්ණත්වය අවශ්‍ය ප්‍රමාණයට වඩා අඩුවෙන්නෙ. එහෙම වෙන එක එන්ජිමේ කාර්යක්ෂමතාව අඩුවීමට සහ දීර්ඝ කාලීනව එන්ජිමේ කොටස් වැඩියෙන් ගෙවී යාමට බලපානව.) මේ අවස්ථාවෙදි තාපස්ථිති කපාටයෙන් කරන්නෙ එන්ජිම අවශ්‍ය උෂ්ණත්වය එනකම් සිසිල් කාරකයට රෙඩියේටරයට අතුල් වෙන එක වලක්වන එක. අදාල උෂ්ණත්වයට ලඟා වූ විගස කපාටය විවර වෙලා රේඩියෙටරය හරහා සිසිල කාරකය ගමන් කරවලා තාපය පිටකරලා උෂ්ණත්වය අඩුකරනවා. ඊටපස්සෙ නැවත කපාටය වැසී යනව. මේ විදිහට තමයි එන්ජිමේ උෂ්ණත්වය බොහෝ දුරට නියතව තබාගන්නෙ.
ඉතින් හැම දේටම වගේ මේ උපාංගයටත් අවසානයක් තියෙනවනෙ. ඒ කියන්නෙ මේකත් කැඩෙනව. ඒක දෙවිදිහකට වෙන්න පුලුවන්.
ඒ තමයි කපාටය ඇරිලා තියෙන විදිහට හිරවීම හෝ වැහිල තියෙන විදිහට හිරවීම.(stuck opened or stuck closed)
කපාටය ඇරිලා තියෙන විදිහට හිරවීම ඒ තරම්ම නරක නැහැ. එතකොට වෙන්නෙ, එන්ජිම නියමිත ක්‍රියාකාරී උෂ්ණත්වයට එන්නෙ නැතුව යන එකයි. හදිසියෙ වාහනයෙ උෂ්ණත්ව දර්ශකය (ඩෑෂ් බෝඩ් එකෙ තියෙන) අඩු උෂ්ණත්වයක් පෙන්නන්න ගත්තොත් ඔන්න ඕක වෙන්න පුලුවන් හේතුව බොහෝ විට.
බැරි වෙලාවත් වෑල් එක වැහිල තියෙන විදිහට හිර උනොත් එහෙම සිද්ධ වෙන්නෙ හරිම භයානක දෙයක්. එතකොට සිසිල කාරකයට කොහොමටවත්ම රේඩියේටරය හරහා යන්න බැරි වෙන නිසා එන්ජිමේ උෂ්ණත්වය ඔරොත්තු නොදෙන ගාණට වැඩි වෙලා එන්ජිමට හානි වෙන්න තියෙන ඉඩකඩ ඉතා විශාලයි. එහෙම උනොත් ඒ වගෙ වෙලාවට ඉක්මනට අයිනට කරල නවත්තගන්න එක තමයි කරන්න තියෙන්නෙ. ඊට පස්සෙ එන්ජිම නිවුනට පස්සෙ තර්මොස්ටැටික් වෑල් එක ගලවල අයින් කරල ආපහු දුවන්න පුලුවන්. හැබැයි හැකි ඉක්මනින් නැවත අලුත් එකක් දා ගන්න අමතක කරන්න එපා.
වාසනාවකට වගේ මේ නිෂ්පාදක මහත්තුරු ඕව හදල තියෙනවා කියන්නෙ, කපාටය ඇරිල තියෙන ආකාරයට හිර වෙන්නලු. ඒ කියන්නෙ කැඩුනොත් කැඩෙන්නෙ එන්ජිමට හානියක් නොවෙන ආකාරයට (Fail Safe). ඒකෙන් අදහස් වෙන්නෙ නැහැ අනෙක් විදිහට ඒ කියන්නෙ වැහිල තියෙන විදිහට හිර වෙන්නෙ නැහැ කියලා.
ඒ කොහොම වෙතත් අවුරුදු දෙකකට විතර සැරයක් මේ කපාටය මාරු කරළා අලුතෙන් යොදන්න පුලුවන් නම් තමයි හොඳ. එච්චර ලොකු ගාණකුත් නැහැ. රුපියල් දෙදාහකට අඩුයි. ඒ උනාට මෙය ලෙඩ උනොත් දෙන වදේ නම් ඉතින් කියල වැඩක් නැහැ වෙලාම බලන්න ඕනෙ. නිතරම වාහන ඒජන්ත වරයගෙන් නියම (Genuine) අමතර කොටසම යොදන්න. ඒක බොහෝ විට ආදේශක වලට වඩා කීයක් හරි අඩුයි. (බොහෝ විට නමුත් හැමවිටම නෙවෙයි)
වැදගත්ම දේ තමයි වාහනයක සිසිලන පද්ධතියෙ මොනා හරි වැඩක් කරනකොට නිතරම එන්ජිම හොඳට නිවෙනකං ඉන්න. විශේෂයෙන් රේඩියේටරයෙ පීඩන වැස්ම (Pressure cap) අරින එක ප්‍රවේශමෙන් කරන්න. පද්ධතිය ඕවර් හීට් වෙලානම්, කිසිවිටක පියන අරින්න එපා!
No comments:
Post a Comment